Wszystko co musisz wiedzieć na temat domu szkieletowego

Spis treści:

• Konstrukcja przegród
• Pojemność cieplna
• Parametry akustyczne
• Odporność pożarowa
• Prefabrykacja

Konstrukcja przegród

Konstrukcja przegród – ścian, stropów, dachu w domu szkieletowym jest wykonana ze słupów i belek, między którymi jest najczęściej umieszczana wełna mineralna. Ściany zewnętrzne są od zewnątrz obudowywane poszyciem z płyt włókno-gipsowych, OSB, MFP i izolowane dodatkową warstwą wełny mineralnej lub styropianu. Istnieją też rozwiązania, w których poszycie stanowi bezpośrednio warstwa izolacji termicznej wykonana np. z twardej wełny drzewnej. Są to oczywiście najbardziej popularne rozwiązania.

Na polskim rynku występuje kilka odmian technologii szkieletowej, które rozpowszechniły się w ostatnich trzech dekadach. Różnią się one m.in. sposobem konstrukcji przegród i ilości warstw w nich występujących. Skrajną warstwę poszycia od strony wewnętrznej zarówno ścian, stropów i dachu stanowią najczęściej płyty G-K. W najprostszym i przez to tańszym wariancie płyty G-K są przykręcane bezpośrednio do konstrukcji przegród. Powoduje to, że na poszycie są bezpośrednio przekazywane różnorodne naprężenia co w efekcie powoduje duże większe ryzyko pęknięć na łączeniach płyt. Są oczywiście produkty, które przeciwdziałają pęknięciom takie jak taśmy celulozowe wklejane w trakcie nakładania masy szpachlowej. Nie można jednak zapominać, że w takim wypadku ryzyko pojawienia się pęknięć będzie większe. W takim wypadku na ścianach również ciężko jest powiesić szafki wiszące np. w kuchni – niezbędne jest dodatkowe wzmocnienie np. z płyty OSB, którego lokalizację należy przewidzieć już na etapie projektu. W wariancie droższym pod płytami G-K stosuje się dodatkową warstwę płyt włókno-gipsowych, MFP lub OSB oraz dodatkową tzw. pod-konstrukcję z łat drewnianych pomiędzy którymi jest rozprowadzana instalacja elektryczna. Dzięki temu ściana staje się masywna i sztywna, można na niej wieszać nawet bardzo ciężkie meble a także można dokonywać przeróbek instalacji elektrycznej.

Warto dodać, że ściany zewnętrzne i dach a także konstrukcja ścian wewnętrznych w łazienkach i innych pomieszczeniach mokrych są zabezpieczane folią paroizolacyjną. Jeśli płyty G-K są przykręcane bezpośrednio do konstrukcji przegród bardzo kłopotliwe są modyfikacje instalacji elektrycznej, ponieważ peszle (rury, w których są prowadzone kable), o ile wykonawca będzie rzetelny, są sklejane z folią paroizolacyjną za pomocą specjalnych kołnierzy. W przypadku jakichkolwiek zmian typu przesuniecie albo dodanie złącza elektrycznego zostaje uszkodzona folia paraizolacja, która przeciwdziała wnikaniu pary wodnej do wnętrze przegrody.

Pojemność cieplna

Pojemność cieplna oznacza w skrócie ilość ciepła lub chłodu, którą akumuluje materiał budowlany. Pojemność cieplna jest uzależniona od gęstości i tym samym wagi materiału. Im cięższy materiał tym większą pojemność cieplną będzie posiadał. Wiedzieli o tym już nasi przodkowie w czasach prehistorycznych, którzy w zimie potrafili ogrzewać się za pomocą głazu, który w okresie letnim był wytaczany na zewnętrz i ogrzewany światłem słonecznym przez określony czas, dzięki czemu akumulował określoną ilość ciepła.

Pojemność cieplna jest dosyć wrażliwym parametrem w przypadku domu o konstrukcji szkieletowej. Drewno i zastosowane w przegrodach lekkie materiały izolacyjne mają bardzo niską pojemności cieplnej. Taki dom szybko się wychładza w zimie i szybko nagrzewa w lecie. Z drugiej strony w celu osiągnięcia określonego komfortu użytkowania w jego wnętrzu nie potrzeba zużywać dużych ilości energii.

Dom szkieletowy wymaga aktywnego systemu ogrzewania lub chłodzenia, ale przy zastosowaniu odpowiedniej izolacji termicznej zużyjesz mniej energii w celu osiągnięcie określonego komfortu termicznego w jego wnętrzu niż w przypadku domu murowanego.

Warto dodać, że dom, który jest zbudowany z ciężkiego materiału, np. bloczków silikatowych i betonu będzie również miał pewne mankamenty. Jeśli elementy domu nadmiernie się nagrzeją lub wychłodzą trzeba zużyć większą ilość energii w celu ich schłodzenia lub ogrzania niż w przypadku domu szkieletowego.

Funkcję akumulatora cieplnego w przypadku domu szkieletowego może pełnić płyta fundamentowa. W lecie utrzymuje ona chłód a w zimie zatrzymuje ciepło. Na płycie może zostać ułożona dodatkowa warstwa styropianu i szlichta, w której jest rozprowadzone ogrzewanie podłogowe. Istnieje również rozwiązanie, które polega na tym, że instalacja ogrzewania podłogowego jest rozprowadzana bezpośrednio w grubości płyty a właściwa warstwa izolacji termicznej jest układana od spodu. W pierwszym przypadku warto zdecydować się na szlichtę anhydrytową, która ma dużo lepsze parametry w zakresie przekazywania ciepła od instalacji grzewczej. Ciepło oddawane przez instalację jest akumulowane w płycie fundamentowej.

Przed podpisaniem umowy z wykonawcą zwróć uwagę, na szczegóły zastosowanej technologii. W przypadku tańszych rozwiązań do konstrukcji stropów używane są belki o mniejszych przekrojach co uniemożliwia wylanie szlichty na stropie.

Niestety płyta fundamentowa ma to ograniczenie, że może stanowić podłogę jedynie w poziomie parteru, dlatego też w naszym klimacie najlepiej sprawdzają się parterowe domy szkieletowe. W takim wypadku stosunek powierzchni podłogi stycznej z gruntem do powierzchni ścian i pozostałych przegród jest większy niż w przypadku domu wielokondygnacyjnego. Podłoga w każdym pomieszczeniu akumuluje ciepło lub chłód z drugiej strony taki dom jak każdy inny dom szkieletowy będzie stosunkowo łatwo ogrzać lub schłodzić bez ponoszenia dużych nakładów energii. Pewnym rozwiązaniem omawianego problemu w przypadku domu wielokondygnacyjnego jest wylanie szlichty o określonej grubości na stropie piętra. Taka szlichta będzie w stanie zakumulować pewne ilości chłodu lub ciepła. Warto zdecydować się wtedy na wykończenie posadzki terakotą lub kamieniem, które same w sobie są ciężkim materiałem i mają dużą przewodność cieplną. Niestety każde poddasze, również w domu murowanym, jest narażone na przegrzewania. Są rozwiązania, które przeciwdziałają temu problemowi. Warto zdecydować się na projekt domu, który posiada dwie pełne kondygnacje oraz poddasze nieużytkowe lub strych, który jest odpowiednio wentylowany. Jeśli planujesz dom piętrowy, na działce brakuje drzew (brak cienia) warto jednak z góry przewidzieć rezerwę na zakup i montaż instalacji klimatyzacji w budżecie przewidzianym na budowę.

Parametry akustyczne

Tak jak w przypadku pojemności cieplnej lekkie materiały konstrukcyjne takie jak drewno nie pochłaniają hałasu w takim stopniu jak ciężkie materiały. Nie chodzi tu tylko o sam materiał, ale również o fakt, że ściana w domu szkieletowym nie jest jednorodna – między słupami jedyne wypełnienie stanowi lekka izolacja termiczna. Możliwe jest oczywiście zastosowanie odpowiednich materiałów stanowiących poszycie przegród lub zwielokrotnianie ilości warstw poszycia, ale z moich osobistych obserwacji wynika, że nie zapewnia to tak znaczącej poprawy parametrów akustycznych, jak można by oczekiwać. Mowa jest u oczywiście o sytuacjach, kiedy działka jest np. styczna z bardzo ruchliwą ulicą, linią kolejową, lotniskiem itd. i dodatkowo brakuje np. drzew, które separują dom od źródła hałasu. W każdym innym wypadku dom szkieletowy będzie tak samo lub porównywalnie „cichy” jak dom murowany. Poza wskazanymi sytuacjami decyzja o wyborze technologii szkieletowej nie powinna być związana z obawami związanymi z faktem, że w domu będzie „głośno”.

Parametry akustyczne to również kwestia przewodzenia dźwięków przez komponenty domu – przegrody, ale również np. instalacje wewnętrzne. W celu wygłuszenia stropów świetnie sprawdza się zastosowanie wspomnianej już szlichty wylanej na warstwie styropianu, który pochłania hałas i przeciwdziała jego przenoszeniu na konstrukcję stropu. Górne poszycie stropu wykonane najczęściej z płyty OSB lub MFP musi być dodatkowo przybite do konstrukcji stropu przy zastosowaniu specjalnych przekładek wykonanych np. z gumy lub EPDM. W grubości konstrukcji stropu i ścian wewnętrznych umieszcza się również warstwę miękkiej wełny mineralnej, która dodatkowo pochłania dźwięki powstałe w pomieszczeniu.

Odporność pożarowa

Odpowiedni dobór przekrojów słupów i belek wpływa na zachowanie niezbędnej nośności pożarowej. Jeśli konstrukcja budynku się zapali, ale nie straci swojej nośności i pożar zostanie ugaszony, element wystarczy wymienić. Zastosowane drewno powinno być heblowanego – im gładsza jest jego powierzchni tym trudniej ulega zapaleniu. W celu doboru właściwych rozwiązań, w tym w zakresie, renomowane na polskim rynku firmy wykonawcze stosują min. niemieckie normy DIN 4108-3 oraz DIN 68800-2.

W przypadku typowego systemu szkieletowego, w celu zachowania niezbędnej izolacyjności pożarowej wszystkie przegrody są od wewnątrz zabezpieczone min. płytami G-K lub innymi płytami włókno-gipsowymi o odpowiednich parametrach pożarowych. Warto również zastosować dodatkowe poszycie, o którym wspominałem, o parametrach niepalnych i montowane pod płytami G-K. Takie poszycie dodatkowo uszczelnia i usztywnia konstrukcję a także umożliwia np. powieszenie na ścianie szafek w dowolnym miejscu bez względu na lokalizację słupów nośnych. Jako zewnętrzną izolację termiczną stosuje się np. twardą wełnę mineralną układaną w dwóch warstwach na tzw. zakładkę, która umożliwia zabezpieczenie budynku przed oddziaływaniem ognia z zewnątrz. Tak zabezpieczona konstrukcja jest odporna na oddziaływanie ognia z zewnątrz.

Prefabrykacja

Niewątpliwą zaletą konstrukcji szkieletowej jest możliwość prefabrykacji jej elementów. Ma to niebagatelny wpływ na czas realizacji i koszty ponoszone w trakcie trwania budowy.

Budowa domu w technologii tradycyjnej obejmująca prace wykończeniowa trwa średnio ok. 2 lat. W przypadku domu, którego elementy są prefabrykowane czas realizacji można skrócić do kilku miesięcy (prace wykończeniowe realizowane tradycyjnie).

Technologia prefabrykowana wiąże się z reguły z dopracowanymi procesami produkcyjnymi oraz dużą dokładnością spasowania elementów (przegrody są w pełni szczelne), niemożliwą do uzyskania w przypadku technologii tradycyjnej – murowanej. i zminimalizowane jest np. ryzyko przedostania się wody do wnętrza przegród w niekontrolowany sposób. Przed przystąpieniem do montażu ścian na płycie fundamentowej są instalowane tzw. podwaliny odpowiednio zabezpieczone przeciwwilgociowo. Następnie elementy domu są składane jeden po drugim za pomocą dźwigu.